ช้อปดีมีคืน 2566 เริ่มวันไหน ลดหย่อนภาษี ได้เท่าไร สามารถนำไปใช้ซื้อสินค้าอะไรได้บ้าง เช็กให้ชัวร์ก่อนใช้สิทธิ จะได้ไม่พลาดเรื่องการขอคืนภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา

          ช้อปดีมีคืน เป็นมาตรการลดหย่อนภาษีที่รัฐบาลออกมากระตุ้นเศรษฐกิจเกือบทุกปี อย่างเมื่อช่วงต้นปีที่ผ่านมาก็มีมาตรการช้อปดีมีคืน 2565 ออกมาแล้วครั้งหนึ่ง และล่าสุดก็กลับมาอีกครั้งกับ “ช้อปดีมีคืน 2566” ให้เราสามารถนำค่าใช้จ่ายจากการซื้อสินค้าหรือบริการที่เกิดขึ้นระหว่างวันที่ 1 มกราคม – 15 กุมภาพันธ์ 2566 ไปใช้ลดหย่อนภาษีได้มากกว่าเดิม คือ 40,000 บาท แต่จะมีเงื่อนไขอย่างไร และสามารถใช้ซื้อสินค้าประเภทไหนได้บ้าง มาศึกษารายละเอียดกัน

          สิ่งแรกที่ต้องย้ำก็คือ มาตรการช้อปดีมีคืน 2566 เป็นการใช้จ่ายในช่วงวันที่ 1 มกราคม – 15 กุมภาพันธ์ 2566 ดังนั้นจะใช้ได้กับการลดหย่อนภาษี 2566 คือ ยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาในช่วงต้นปี 2567 เท่านั้น ไม่ใช่ว่าซื้อของปุ๊บแล้วจะใช้ยื่นภาษีในช่วงต้นปี 2566 ได้ทันที

          แต่หากใครเคยใช้สิทธิช้อปดีมีคืน 2565 คือ ซื้อสินค้าในช่วงต้นปี 2565 แล้วยังเก็บใบเสร็จเอาไว้อยู่ สามารถนำมายื่นภาษี 2565 ในช่วงต้นปี 2566 เพื่อหักลดหย่อนภาษีได้เลย

• ผู้ที่ใช้สิทธิได้คือ บุคคลธรรมดาที่เสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา 2566 และต้องการนำค่าใช้จ่ายจากโครงการนี้ไปใช้ลดหย่อนภาษี 2566 ที่จะยื่นแบบในต้นปี 2567 
• ส่วนคนที่ไม่มีรายได้ หรือมีรายได้ไม่ถึงเกณฑ์ต้องเสียภาษี หรือมีรายได้ถึงเกณฑ์เสียภาษี แต่มีค่าลดหย่อนอื่น ๆ ที่ทำให้ไม่ต้องเสียภาษี จะไม่ได้รับประโยชน์จากมาตรการนี้ เนื่องจากไม่ได้เข้าข่ายที่ต้องจ่ายภาษีอยู่แล้วนั่นเอง จึงไม่สามารถนำค่าใช้จ่ายจากช้อปดีมีคืนไปหักภาษีได้

          ไม่ต้องลงทะเบียนใด ๆ ถ้าต้องการใช้สิทธิก็สามารถซื้อสินค้าหรือบริการตามเงื่อนไขที่กำหนด แล้วขอใบกำกับภาษีแบบเต็มรูปจากร้านค้า แล้วใช้ประกอบการยื่นแบบภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา 2566 เพื่อหักลดหย่อนภาษีได้เหมือนกับค่าลดหย่อนอื่น ๆ ทั่วไป

• ต้องซื้อสินค้าหรือใช้บริการจากร้านที่จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม (VAT) และสามารถออกใบกำกับภาษีแบบเต็มรูปให้ได้เท่านั้น ยกเว้นการซื้อสินค้าโอทอป (OTOP) และหนังสือหรือ E-book ที่ใช้ใบเสร็จรับเงินได้ โดยระบุชื่อ-นามสกุลให้ชัดเจน
• สินค้าและบริการที่จะใช้สิทธิลดหย่อนภาษีได้ต้องเป็นสินค้าและบริการที่เสียภาษี VAT หากเป็นสินค้าที่ได้รับการยกเว้นภาษี VAT จะไม่สามารถนำมาลดหย่อนภาษีได้ 
• ต้องซื้อสินค้าหรือรับบริการ และจ่ายค่าสินค้าหรือค่าบริการนั้น ในระหว่างวันที่ 1 มกราคม – 15 กุมภาพันธ์ 2566
• หากจ่ายค่าสินค้าในปี 2565 แต่ไปใช้บริการในวันที่ 1 มกราคม – 15 กุมภาพันธ์ 2566 จะไม่สามารถใช้สิทธิช้อปดีมีคืนได้ เพราะถือว่าไม่ได้ใช้จ่ายในช่วงเวลาที่กำหนด

• ใช้ลดหย่อนภาษีได้ตามจำนวนที่จ่ายจริง แต่ไม่เกิน 40,000 บาท โดยแบ่งเป็น
   
  • ค่าซื้อสินค้า-บริการ จำนวน 30,000 บาทแรก โดยออกใบกำกับภาษีแบบกระดาษ หรือใบกำกับภาษีเต็มรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ ที่ออกผ่านระบบใบกำกับภาษีอิเล็กทรอนิกส์ และใบรับอิเล็กทรอนิกส์ (e-Tax Invoice & e-Receipt) ของกรมสรรพากร
  • ค่าซื้อสินค้า-บริการ อีกจำนวน 10,000 บาท เฉพาะใบกำกับภาษีเต็มรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ ที่ออกผ่านระบบใบกำกับภาษีอิเล็กทรอนิกส์ และใบรับอิเล็กทรอนิกส์ (e-Tax Invoice & e-Receipt) ของกรมสรรพากร
     
• หากใช้จ่ายเกินจะนำมาลดหย่อนภาษีได้ตามวงเงินสูงสุดเท่านั้น เช่น ซื้อสินค้ารวม 35,000 บาท แล้วได้รับใบกำกับภาษีแบบกระดาษทั้งหมด จะสามารถนำมาใช้ลดหย่อนภาษีได้เพียง 30,000 บาท เท่านั้น 
   
• การซื้อสินค้า 40,000 บาท ไม่ได้หมายความว่าจะหักภาษีได้ 40,000 บาทเลย แต่จะลดหย่อนได้เท่าไหร่ก็ขึ้นอยู่กับฐานภาษีของตัวเอง ซึ่งต้องคำนวณจากเงินได้สุทธิที่เหลืออยู่ โดยในแต่ละขั้นจะสามารถลดหย่อนได้สูงสุดตามตารางต่อไปนี้

          เช่น ถ้ามีเงินได้สุทธิ 600,000 บาท เท่ากับอยู่ที่ฐานภาษี 15% ถ้าใช้จ่ายในโครงการช้อปดีมีคืนแบบเต็มแม็กซ์ 40,000 บาท ก็จะหักลดหย่อนภาษีได้ 6,000 บาท เปรียบเหมือนกับการซื้อสินค้าชิ้นนั้นโดยได้ส่วนลด 15%

          อย่างไรก็ตาม สำหรับคนที่มีฐานภาษีไม่สูง เช่น 5% ก็ต้องพิจารณาก่อนใช้จ่ายว่าคุ้มค่าหรือไม่ที่จะจ่ายเงิน 40,000 บาท เพื่อแลกกับการคืนภาษี 2,000 บาท แต่ถ้าตั้งใจจะซื้อสินค้าในช่วงนั้นอยู่พอดีก็อาจจะถือว่าได้ส่วนลดเพิ่ม 5%

          ส่วนใครที่ยังไม่แน่ใจว่าเงินได้สุทธิของตัวเองคือเท่าไหร่ สามารถอ่านได้ที่นี่ >> วิธีคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา

          สำหรับการซื้อสินค้าจากร้านค้าที่จดทะเบียน VAT โดยใช้ลดหย่อนภาษีได้ไม่เกิน 30,000 บาท

          จะซื้อจากร้านค้าทั่วไป หรือร้านค้าออนไลน์ก็ได้ แต่ร้านค้านั้นจะต้องออกใบกำกับภาษีอิเล็กทรอนิกส์ หรือใบรับอิเล็กทรอนิกส์  (e-Tax Invoice & e-Receipt) ที่ออกผ่านระบบของกรมสรรพากร

          ตรวจสอบรายชื่อผู้ประกอบการที่สามารถออกใบกำกับภาษีอิเล็กทรอนิกส์ และใบรับอิเล็กทรอนิกส์ ที่นี่

          สำหรับการซื้อหนังสือ รวมทั้งสินค้า OTOP ที่ได้ลงทะเบียนกับกรมการพัฒนาชุมชนแล้ว โดยกรณีเป็นสินค้า OTOP ต้องระบุชื่อ-นามสกุลของผู้มีเงินได้ และระบุว่าสินค้านั้นเป็นสินค้า OTOP ไว้ในใบเสร็จ หรือประทับตรายางที่มีชื่อการค้า หรือเครื่องหมายที่ระบุข้อความว่า “สินค้าทุกรายการเป็นสินค้าหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์” หรือข้อความอื่น ๆ ในลักษณะทำนองเดียวกัน ไว้บนใบเสร็จ

          ทั้งนี้ สามารถนำใบกำกับภาษีแบบเต็มรูป หรือใบเสร็จรับเงิน หลายใบ ๆ มารวมกันได้ ซึ่งถ้ามีหลายใบจะต้องเก็บไว้ให้ดี เพื่อใช้ยื่นภาษีในช่วงต้นปี 2567

          สินค้าที่สามารถนำมาใช้สิทธิช้อปดีมีคืนได้จะต้องซื้อจากร้านค้าที่จดทะเบียน VAT และออกใบกำกับภาษีแบบเต็มรูปให้เราเก็บไว้เป็นหลักฐาน หรือเป็นใบกำกับภาษีแบบเต็มรูปทางอิเล็กทรอนิกส์ แต่ถ้าซื้อจากร้านค้าทั่วไปที่ไม่สามารถออกใบกำกับแบบเต็มรูปได้จะไม่สามารถนำไปยื่นภาษี 2566 เพื่อลดหย่อนภาษีตามโครงการได้

          ทีนี้ ลองมาดูกันว่า สินค้าประเภทไหนที่ใช้สิทธิได้หรือไม่ได้บ้าง

          สามารถนำค่าใช้จ่ายจากการซื้อโทรศัพท์ แท็บเล็ต โน้ตบุ๊ก เครื่องใช้ไฟฟ้า กล้องถ่ายรูป อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ต่าง ๆ ไปใช้ลดหย่อนภาษีได้ โดยต้องชำระเงินในระหว่างวันที่ 1 มกราคม – 15 กุมภาพันธ์ 2566

• ทองคำแท่ง : ไม่สามารถใช้สิทธิได้ เพราะทองคำแท่งไม่ต้องเสียภาษี VAT อยู่แล้ว
• ทองรูปพรรณ : ตัวทองคำก็ไม่เสียภาษีเช่นกัน แต่จะใช้ลดหย่อนภาษีได้เฉพาะค่ากำเหน็จเท่านั้น

          ใช้สิทธิได้

          ใช้สิทธิช้อปดีมีคืนได้

          หากเป็นสินค้าที่เสียภาษีมูลค่าเพิ่มสามารถนำมาลดหย่อนภาษีได้ เช่น น้ำยาล้างจาน ผงซักฟอก น้ำยาปรับผ้านุ่ม สบู่ แชมพู ครีมนวดผม โฟมล้างหน้า แปรงสีฟัน ยาสีฟัน ผ้าอนามัย ผ้าอ้อม กระดาษทิชชู ฯลฯ

• ของสดและสินค้าทางการเกษตรที่ยังไม่แปรรูป : เช่น ผักสด ผลไม้สด เนื้อหมู เนื้อไก่ สินค้าเหล่านี้ได้รับการยกเว้น VAT อยู่แล้ว จึงนำไปใช้ลดหย่อนภาษีไม่ได้
• นมจืด : ไม่สามารถใช้สิทธิลดหย่อนภาษีได้ เพราะนมวัวรสจืดเป็นสินค้าที่ได้รับการยกเว้น VAT 
• นมประเภทอื่น ๆ ที่มีการแปรรูปมาแล้ว : เช่น นมที่มีการเติมสี เติมกลิ่นเป็นรสชาติต่าง ๆ อย่างนมช็อกโกแลต นมสตรอว์เบอร์รี นมเปรี้ยว นมถั่วเหลือง นมปราศจากแล็กโทส เป็นสินค้าที่ต้องเสีย VAT จึงนำไปลดหย่อนภาษีได้

          อาหารสัตว์เป็นสินค้าที่ไม่ต้องเสีย VAT จึงใช้สิทธิช้อปดีมีคืนไม่ได้

          ใช้สิทธิได้ถ้ามีใบกำกับภาษีแบบเต็มรูป หรือกรณีเป็นสินค้า OTOP ต้องมีใบเสร็จรับเงิน

          กรณีร้านอาหาร ร้านกาแฟ เป็นร้านที่จด VAT และออกใบกำกับภาษีแบบเต็มรูปได้ สามารถใช้สิทธิช้อปดีมีคืนได้ แต่จะไม่รวมการซื้อเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และบุหรี่ เพราะสุรา ไวน์ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ บุหรี่ ไม่สามารถใช้สิทธิได้

          การเปลี่ยนยางรถยนต์ เปลี่ยนน้ำมันเครื่อง ซื้ออุปกรณ์ตกแต่งรถยนต์ อะไหล่รถยนต์ สามารถใช้สิทธิลดหย่อนได้ แต่ทั้งนี้ การซ่อมรถ เข้าศูนย์ตรวจเช็กสภาพรถ ต้องรับบริการและซ่อมแล้วเสร็จในช่วงวันที่ 1 มกราคม – 15 กุมภาพันธ์ 2566 เท่านั้น

          ตามเงื่อนไขของโครงการช้อปดีมีคืน ไม่สามารถใช้สิทธิลดหย่อนภาษีจากการซื้อรถยนต์ รถจักรยานยนต์ และเรือ

          สำหรับช้อปดีมีคืนครั้งนี้สามารถใช้สิทธิเติมน้ำมันได้ โดยสถานีบริการน้ำมันนั้นจะต้องสามารถออกใบกำกับภาษีได้

          ประกันรถยนต์ถือเป็นเบี้ยประกันวินาศภัย จึงไม่สามารถใช้สิทธิได้ตามเงื่อนไขของกรมสรรพากร

          ทั้งประกันสุขภาพ ประกันชีวิต จะไม่สามารถใช้ช้อปดีมีคืนได้ แต่เราสามารถใช้สิทธิลดหย่อนภาษีในหมวดประกันได้ ดังนี้

• ประกันชีวิตทั่วไป ลดหย่อนได้ตามที่จ่ายจริง แต่ไม่เกิน 100,000 บาท
• ประกันชีวิตบำนาญ ลดหย่อนได้ 15% ของรายได้ แต่ไม่เกิน 200,000 บาท
• ประกันสุขภาพตัวเอง ลดหย่อนภาษีได้ไม่เกิน 25,000 บาทต่อปี แต่เมื่อรวมเบี้ยประกันชีวิตและเงินฝากสงเคราะห์ชีวิตแล้วต้องไม่เกิน 100,000 บาท 
• ประกันสุขภาพบิดา-มารดา ลดหย่อนได้ตามจริง แต่ไม่เกิน 15,000 บาท

          การให้บริการรักษาพยาบาลของสถานพยาบาล เช่น ทันตกรรม ทำเลสิก ทำศัลยกรรม ตรวจสุขภาพ ฯลฯ ค่ารักษาพยาบาลเหล่านี้ได้รับการยกเว้น VAT จึงไม่สามารถใช้สิทธิลดหย่อนภาษีได้

          สามารถนำใบกำกับภาษีแบบเต็มรูปไปใช้ลดหย่อนภาษีได้

          หากร้านนั้นสามารถออกใบกำกับภาษีแบบเต็มรูปได้ก็นำไปใช้สิทธิได้

          ถ้าเป็นร้านที่จด VAT และออกใบกำกับภาษีแบบเต็มรูปได้ก็สามารถใช้สิทธิได้ แต่ต้องตรวจสอบให้ดี เนื่องจากมีทั้งกรณีที่เสีย VAT และไม่เสีย VAT

          สามารถใช้สิทธิได้เมื่อซื้อและใช้บริการในวันที่ 1 มกราคม – 15 กุมภาพันธ์ 2566 เท่านั้น แต่ถ้าซื้อบัตรไว้ล่วงหน้าตอนเดือนธันวาคม 2565 แล้วจะไปใช้บริการในเดือนมกราคม 2566 หรือซื้อบัตรเดือนกุมภาพันธ์ 2566 เพื่อไปใช้เดือนมีนาคม แบบนี้ใช้สิทธิไม่ได้

          ใช้ลดหย่อนภาษีไม่ได้ เพราะบัตรของขวัญไม่ได้เสียภาษีมูลค่าเพิ่ม

          ตรงนี้กรมสรรพากรระบุไว้แล้วว่า ค่าบริการระยะยาวที่เริ่มต้นก่อนวันที่ 1 มกราคม 2566 หรือสิ้นสุดหลังวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2566 จะไม่สามารถใช้สิทธิได้

          ตัวอย่างเช่น สมัครสมาชิกรายปีในช่วงวันที่ 1 มกราคม – 15 กุมภาพันธ์ 2566 แต่มีระยะเวลาการใช้บริการยาวไป 1 ปี คือถึงปี 2567 แบบนี้จะใช้สิทธิไม่ได้ เพราะถือว่ามีระยะเวลาการใช้งานเกินวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2566

          ไม่เข้าร่วมโครงการช้อปดีมีคืน

          ค่าอาหารและเครื่องดื่ม (ไม่รวมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์) จากร้านอาหารในโรงแรมที่จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม สามารถขอใบกำกับภาษีแบบเต็มรูปมาใช้ลดหย่อนภาษีได้

          หนังสือพิมพ์ นิตยสาร และตำราเรียน เป็นสินค้าได้รับการยกเว้นภาษีมูลค่าเพิ่ม จึงใช้สิทธิไม่ได้ แต่สามารถซื้อหนังสือทั่วไปรวมทั้ง E-book ได้

          ค่าบริการโทรศัพท์และค่าบริการอินเทอร์เน็ตไม่สามารถใช้สิทธิได้

          ไม่สามารถใช้ได้ เพราะตามเงื่อนไขที่กรมสรรพากรระบุคือ ค่าสาธารณูปโภคต่าง ๆ จะไม่เข้าร่วมโครงการ

          สามารถซื้อสินค้าผ่านระบบออนไลน์ได้ โดยต้องซื้อและออกใบกำกับภาษีระหว่างวันที่ 1 มกราคม – 15 กุมภาพันธ์ 2566 ซึ่งสามารถออกเป็นใบกำกับภาษีแบบกระดาษหรือแบบอิเล็กทรอนิกส์ก็ได้

          สามารถซื้อของเงินผ่อน หรือใช้บัตรเครดิตได้

          ต้องเป็นการซื้อสินค้าหรือรับบริการในประเทศไทย และเป็นร้านค้าที่จดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่ม เช่น ห้างสรรพสินค้า ซูเปอร์มาร์เกต ร้านสะดวกซื้อ ร้านอาหารที่จดทะเบียน VAT หรือร้านค้าทั่วไป รวมถึงร้านค้าออนไลน์ที่ออกใบกำกับภาษีแบบเต็มรูปได้เท่านั้น

          ใช้ได้ทั้งหนังสือและหนังสือที่อยู่ในรูปของข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ผ่านระบบอินเทอร์เน็ต หรือ E-book

          ต้องเป็นสินค้าหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ (OTOP) ที่ได้ลงทะเบียนกับกรมการพัฒนาชุมชนแล้ว และมีหลักฐานเป็นใบเสร็จรับเงิน หรือใบกำกับภาษีแบบเต็มรูปที่ระบุว่าเป็นรายการซื้อสินค้าหนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ โดยสามารถตรวจสอบร้านค้าได้ที่ otoptoday.com

          สินค้าและบริการที่ไม่สามารถใช้สิทธิ์ช้อปดีมีคืน ลดหย่อนภาษี 2566 ได้แก่

1. สุรา เบียร์ และไวน์
2. บุหรี่ ยาสูบ
3. รถยนต์ รถจักรยานยนต์ และเรือ
4. หนังสือพิมพ์และนิตยสาร และค่าบริการหนังสือพิมพ์และนิตยสารที่อยู่ในรูปของข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ผ่านระบบอินเทอร์เน็ต
5. บริการจัดนำเที่ยวที่จ่ายให้ผู้ประกอบธุรกิจนำเที่ยวและมัคคุเทศก์
6. ค่าที่พักในโรงแรม
7. ค่าสาธารณูปโภค เช่น ค่าน้ำประปา ค่าไฟฟ้า ค่าโทรศัพท์ ค่าอินเทอร์เน็ต 
8. ค่าเบี้ยประกันวินาศภัย เช่น ประกันรถยนต์ ประกันอัคคีภัย
9. ค่าเบี้ยประกันชีวิต ประกันสุขภาพ เพราะสามารถใช้สิทธิลดหย่อนภาษีในหมวดประกันได้
10. ค่าบริการระยะยาวที่เริ่มต้นก่อนวันที่ 1 มกราคม 2566 หรือสิ้นสุดหลังวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2566 
11. สินค้าหรือบริการที่ไม่ได้เสียภาษีมูลค่าเพิ่มในอัตรา 7% อยู่แล้ว เช่น ผัก-ผลไม้สดที่ยังไม่ได้แปรรูป เนื้อหมู เนื้อไก่ เนื้อปลา นมจืด ทองคำแท่ง ค่ารักษาพยาบาล ค่าทำศัลยกรรม

          ใครที่มีฐานภาษีสูงและต้องการตัวช่วยลดหย่อนภาษี 2566 เพิ่มเติม สามารถใช้สิทธิช้อปดีมีคืนได้ และต้องเก็บใบกำกับภาษีไว้ให้ดี ๆ เพื่อใช้ยื่นภาษีช่วงต้นปี 2567

• ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ก่อนยื่นมีวิธีคำนวณอย่างไร มาดูกันเลย
• ขั้นตอนยื่นภาษีออนไลน์ ง่าย ๆ มือใหม่ก็ทำได้
• ลดหย่อนภาษี 2565 มีอะไรบ้าง คำนวณให้ดี ก่อนยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
• ประกันชีวิต ลดหย่อนภาษี 2565 แบบออมทรัพย์ 10 ปี ตัวไหนดี ให้ผลตอบแทนสูง
• ใบกำกับภาษีแบบเต็มรูป คืออะไร ต้องระบุข้อมูลอะไรไว้บ้าง
• เงินเดือนเท่าไหร่ถึงต้องเสียภาษี เช็กเลย…ถ้ามีรายได้เท่านี้ ต้องเสียภาษีกี่บาท

* หมายเหตุ : อัปเดตข้อมูลล่าสุดวันที่ 21 ธันวาคม 2565

ขอบคุณข้อมูลและภาพจาก : สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง : Fiscal Policy Office, รัฐบาลไทย